DANAS JE MITROVDAN, a ovo su OBIČAJI koje puštuju svi vernici - posebno se odnose NA DECU! Okupljanje porodice je vrlo važno, a u šta još verujemo?

Sveti Dimitrije se u crkvenim zapisima i narodnom predanju pominje kao hrabri vojnik i za&scaron;titnik grada Soluna, poznat po svojoj veri i predanosti hri&scaron;ćanstvu.Život i značaj Svetog DimitrijaSveti Dimitrije je rođen u 3. veku u Solunu (dana&scaron;nja Grčka). Bio je visoki rimski vojni zapovednik i plemić, ali je u tajnosti &scaron;irio hri&scaron;ćansku veru. Kada je rimski car Maksimilijan saznao za Dimitrijevu veru i uticaj, naredio je njegovo hap&scaron;enje.Sveti Dimitrije je stradao mučeničkom smrću 306. godine, proboden kopljem, zbog svoje nepokolebljive vere u Hrista.Njegova hrabrost i mučeni&scaron;tvo brzo su ga učinili jednim od omiljenih svetaca među pravoslavnim vernicima, a u Solunu se čuva velika bazilika koja nosi njegovo ime i u kojoj se veruje da počivaju njegove mo&scaron;ti.Običaji na Mitrovdan Mitrovdan je praznik koji ima veliki značaj u srpskoj pravoslavnoj tradiciji i mnogi ga slave kao krsnu slavu. Praznik simbolizuje odanost, veru i hrabrost u suočavanju sa izazovima, kao i za&scaron;titu porodice i doma.U narodu se Mitrovdan povezuje sa raznim verovanjima i običajima. Postoji izreka &quot;Mitrovdanak, zima na vratima&quot;, &scaron;to nagove&scaron;tava da sa ovim praznikom često počinju hladniji dani.Mnogi običaji koji se odnose na Mitrovdan imaju veze sa zavr&scaron;etkom jesenjih radova i pripremom za zimu. U nekim krajevima, na Mitrovdan se zavr&scaron;ava period u kom su se stočari i radnici sezonski selili sa planina u doline.Na Mitrovdan, vernici posećuju liturgije u crkvama, mole se Svetom Dimitriju za za&scaron;titu i blagoslov, a oni koji slave krsnu slavu spremaju slavski kolač i pale sveću. Mnogi u kući imaju ikonu Svetog Dimitrija, koja se po&scaron;tuje i nosi kroz vekove kao simbol za&scaron;tite.Mitrovdan je i dan okupljanja porodice i bliskih prijatelja, kada se dele radost i ljubav kroz zajedničku molitvu, obrok i druženje.Evo detaljnog pregleda tradicionalnih običaja i verovanja vezanih za Mitrovdan:1. Krsna slavaMitrovdan je krsna slava mnogih porodica u Srbiji i među pravoslavcima u regionu. Oni koji slave Mitrovdan pripremaju slavski kolač, koljivo, i pale sveću u čast Svetog Dimitrija. Slavska ikona svetitelja postavlja se na sto kao znak po&scaron;tovanja i za&scaron;tite. Tog dana, porodica i prijatelji se okupljaju na molitvi, obedu i slavskom veselju.2. Liturgija i molitveVernici odlaze u crkvu na jutarnju liturgiju gde se mole Svetom Dimitriju za za&scaron;titu, zdravlje i napredak porodice. Običaj je da se na ovaj dan vernici pomole za hrabrost i istrajnost, kao &scaron;to je i svetac pokazao hrabrost u svojoj veri. Nakon liturgije, porodica često priprema zajednički ručak za okupljene goste.3. Kraj radova i priprema za zimuMitrovdan označava zavr&scaron;etak poljoprivrednih i stočarskih poslova i početak zimskog perioda. Postoji narodna izreka &bdquo;Mitrovdanak, zima na vratima&ldquo;, koja simbolizuje dolazak hladnijih dana. U mnogim krajevima, do Mitrovdana se stoka vraćala sa planinskih pa&scaron;njaka u doline, a ovčari i pastiri zavr&scaron;avali sezonske poslove. Domaćini su spremali drva za ogrev i pripremali kuću za zimu.4. Verovanja o za&scaron;titi i zdravljuMnoge porodice veruju da Sveti Dimitrije &scaron;titi njihov dom i ukućane od nesreće, bolesti i opasnosti. Na ovaj dan se pale sveće i izgovaraju molitve u znak zahvalnosti i za&scaron;tite. Smatra se da svečarski običaji i molitve pomažu u očuvanju mira i zdravlja u porodici tokom cele godine.5. Običaji za sreću i blagostanjePrema narodnom verovanju, na Mitrovdan se ne treba zaduživati niti praviti veliki tro&scaron;ak, jer se smatra da će time porodica privući nesreću i finansijske pote&scaron;koće tokom zime. Takođe, postoje običaji gde domaćin prskanjem blagoslovljene vode i kađenjem tamjana moli za blagostanje i plodnost domaćinstva.6. Okupljanje porodiceMitrovdan je prilika da se porodica okupi, podeli zajednički obrok i pomoli za napredak. Na selima, običaj je da se uveče okupljaju kom&scaron;ije i rodbina, čime se dodatno učvr&scaron;ćuju veze u zajednici. Okupljanje ima simboličku vrednost zajedni&scaron;tva, mira i sloge.7. Proročanstva o zimiU nekim krajevima Srbije i Crne Gore postoji običaj &bdquo;mitrovske gatanje&ldquo; - predskazivanje zime. Na osnovu vremena na Mitrovdan predviđa se kakva će biti zima. Ako je vreme vedro i toplo, veruje se da će zima biti blaga. Ako je hladno, oblačno ili pada sneg, smatra se da će zima biti o&scaron;tra i duga.Foto: Taiz Dera/Shutterstock8. Običaj &bdquo;Mitrovdan i Đurđevdan&ldquo;Mitrovdan je povezan sa Đurđevdanom u mnogim običajima, budući da su ova dva praznika simbolični početak i kraj letnje stočarske sezone. Na Đurđevdan se izvodi stoka na ispa&scaron;u, a na Mitrovdan se vraća kući. Izreka &bdquo;Đurđevdanak &ndash; hajdučki rastanak, Mitrovdanak &ndash; hajdučki sastanak&ldquo; odražava narodnu tradiciju okupljanja i zavr&scaron;etka sezonskih poslova.9. Verovanja o imanju i plodnostiU nekim krajevima, domaćini veruju da na Mitrovdan treba proveriti &scaron;tale i ambar &ndash; da bi imanje bilo uvećano i plodnije u narednoj godini. Smatra se da se na ovaj dan ne smeju praviti o&scaron;tri zahvati, kao &scaron;to su seča drveća ili gradnja, jer to može izazvati nesreću.10. Pokloni i dobročinstvaNa Mitrovdan se verovalo da je dobro činiti dobra dela i pomoći onima u nevolji, jer je Sveti Dimitrije simbol dobrote i za&scaron;tite. U pro&scaron;losti su imućnije porodice davale donacije crkvi ili pomagale siroma&scaron;nima kao znak zahvalnosti i molitve za blagostanje.Mitrovdan, kroz sve ove običaje, simbolizuje kraj jednog perioda i pripremu za zimu, ali i slavljenje hrabrosti, za&scaron;tite i zajedni&scaron;tva koje je Sveti Dimitrije pokazao svojim životom i verom.&Scaron;ta ne sme da se radi na Mitrovdan?Na Mitrovdan, prema pravoslavnim običajima, postoji nekoliko stvari koje se ne preporučuju da se rade, jer se veruje da bi mogle doneti nesreću ili lo&scaron; početak za godinu koja dolazi. Evo &scaron;ta se ne sme raditi na Mitrovdan:Ne sme se raditi težak fizički radNa ovaj dan, prema tradiciji, nije dobro da se obavljaju naporni poslovi, posebno na polju, jer to može doneti nesreću tokom godine.Ne sme se učitiPreporučuje se da na Mitrovdan ne počinje nijedan novi obrazovni poduhvat, kao &scaron;to je upisivanje u &scaron;kolu ili početak učenja, jer se veruje da to može izazvati nesreću u obrazovanju tokom godine.Ne sme se svađatiNa Mitrovdan se ne bi trebalo svađati ili biti u sukobima sa drugima, jer se veruje da nesuglasice na ovaj dan mogu doneti nesreću u međuljudskim odnosima.Ne sme da se gradi Ako neko planira gradnju kuće, renoviranje ili bilo kakav fizički projekat, veruje se da to nije povoljan dan za početak takvih radova.Svadbeni obrediTakođe, na Mitrovdan se smatra da nije dobro venčati se, jer se veruje da brak započet na ovaj dan neće biti srećan.Ne kretati na dalji putVeruje se da putovanje na Mitrovdan može doneti nesreću, pa se preporučuje da ljudi ostanu kod kuće na ovaj dan.Ovi običaji i verovanja su deo narodnih tradicija koje su prepoznate u mnogim pravoslavnim zajednicama, a cilj im je obezbediti sreću, zdravlje i blagostanje tokom godine.&Scaron;ta simbolizuje Sveti Dimitrije?Mitrovdan i Sveti Dimitrije simbolizuju hrabrost, veru i požrtvovanost, kao i za&scaron;titu porodice i zajednice.Sveti Dimitrije, poznat kao solunski vojvoda i mučenik, postao je simbol hrabrosti i nepokolebljivosti u veri. Zbog svoje posvećenosti hri&scaron;ćanstvu i nepristajanja na idolopoklonstvo, stradao je mučeničkom smrću, &scaron;to ga čini uzorom u istrajnosti i borbi za pravdu i istinu.Takođe, Mitrovdan označava početak zimskog perioda, pa simbolički predstavlja kraj jesenjih poslova i pripremu za zimu. U srpskoj pravoslavnoj tradiciji, Sveti Dimitrije se po&scaron;tuje kao za&scaron;titnik porodice i doma, veruje se da &scaron;titi ljude od opasnosti i bolesti.Zbog te za&scaron;titničke uloge, mnogi Srbi ga slave kao krsnu slavu, moleći se za mir, zdravlje i napredak u porodici.Sveti Dimitrije je često predstavljen kao ratnik, a u tom kontekstu on simbolizuje i borbu protiv zla i neprijatelja, &scaron;to dodatno osnažuje njegovu ulogu za&scaron;titnika.Letnji i zimski MitrovdanU narodnom kalendaru postoje i letnji i zimski Mitrovdan, iako je zimski Mitrovdan, 8. novembra, mnogo značajniji u pravoslavnom kalendaru. Zimski Mitrovdan slavi Svetog Dimitrija Solunskog, velikog svetitelja i mučenika iz 4. veka.Letnji Mitrovdan, poznat i kao &quot;Mali Mitrovdan,&quot; obeležava se 1. juna (19. maja po starom kalendaru). Ovaj dan nije zvanično crkveni praznik, ali se u narodnom verovanju smatra praznikom koji ima sličan značaj kao i zimski Mitrovdan.Običaji i Verovanja za Letnji MitrovdanZa&scaron;tita od vremenskih nepogoda:Letnji Mitrovdan se slavi u nekim krajevima kako bi za&scaron;titio polja i useve od nevremena, grada i oluja. Ljudi veruju da će, ako se pomole Svetom Dimitriju, on za&scaron;tititi njihov trud i da neće doći do uni&scaron;tenja useva.Vremenska predskazanja:Na osnovu vremena na Letnji Mitrovdan, narod je predviđao kakvo će vreme biti tokom leta. Verovalo se da će, ako je na Letnji Mitrovdan sunčano i vedro, leto biti suvo i toplo. Ako je oblačno ili pada ki&scaron;a, mogla se očekivati ki&scaron;ovita sezona.Dan za radove i okupljanje porodice:U mnogim seoskim sredinama Letnji Mitrovdan je bio dan kada se nisu izvodili teži radovi, već su ljudi odlazili u crkvu na molitvu i okupljali porodicu na ručak. Smatralo se da bi rad na ovaj dan mogao doneti lo&scaron;u sreću i lo&scaron;e vreme tokom leta.Foto: LCV/ShutterstockBlagoslov polja:Mnogi domaćini su običavali da okupe ukućane, izgovore molitvu i blagoslove svoja polja. Na taj način su molili Svetog Dimitrija da sačuva njihove njive od &scaron;tetočina i drugih opasnosti, kao i da omogući bogatu letinu.Pomirenje i opro&scaron;taj:Kao i na zimski Mitrovdan, i na letnji su ljudi verovali da je vreme da se pomire s onima s kojima su možda imali sukobe. Smatralo se da će im Sveti Dimitrije oprostiti gre&scaron;ke ako i oni oproste drugima i pruže ruku pomirenja.Početak radova na ispa&scaron;i:Letnji Mitrovdan je bio vezan za stočarstvo &ndash; označavao je početak sezone ispa&scaron;e, jer je travnata sezona bila u punom jeku. Domaćini su tog dana izvodili stoku na prolećne pa&scaron;njake i pripremali se za letnju sezonu.Letnji Mitrovdan nema crkvenu težinu kao zimski, ali u narodnim običajima ima važnost kao vreme za za&scaron;titu, predviđanje vremena i okupljanje porodice. Dok je zimski Mitrovdan dan molitvi za zdravlje, za&scaron;titu i zavr&scaron;etak sezonskih poslova, letnji se posvećuje molitvama za plodnu letinu, mirno leto i za&scaron;titu od vremenskih nepogoda.Ikona Svetog DimitrijaIkona Svetog Dimitrija Solunskog prikazuje svetitelja kao ratnika i za&scaron;titnika, budući da je bio vojvoda u Solunu i poznat kao moćan za&scaron;titnik pravoslavnih vernika. Na ikoni se obično prikazuje u vojničkoj ili vojvodskoj odeći, sa simbolima koji ističu njegovu hrabrost, ali i mučeni&scaron;tvo. Glavne karakteristike ikone Svetog Dimitrija su:Izgled i odećaSveti Dimitrije je najče&scaron;će prikazan u vojničkom oklopu, uključujući &scaron;tit, kacigu, i mač. Njegova vojnička oprema nagla&scaron;ava njegovu hrabrost i za&scaron;titničku ulogu.Odeća često sadrži bogate boje, poput crvene ili tamnozlatne, koje simbolizuju njegovu hrabrost, kraljevsko poreklo, i posvećenost veri.SimboliMač ili koplje: Dimitrije se često prikazuje kako drži mač ili koplje u ruci, kao simbol borbe protiv neprijatelja vere i zla.&Scaron;tit: Ponekad drži &scaron;tit, koji dodatno simbolizuje njegovu za&scaron;titničku ulogu.Postavljanje na konju ili sa neprijateljem pod nogama:Jedan od najpoznatijih prikaza prikazuje Svetog Dimitrija na konju kako probada neprijatelja, najče&scaron;će paganskog kralja Licinija ili Kalojana, vođu varvarskih hordi koje su napadale hri&scaron;ćane. Ovaj prikaz simbolizuje pobedu dobra nad zlom i odbranu hri&scaron;ćanstva.Prikaz sa svetlom ili oreolomKao svetitelj, Dimitrije ima svetlosni oreol oko glave, koji simbolizuje svetost i božansku prisutnost. Oreol je obično zlatne boje, &scaron;to se u ikonografiji često povezuje sa svetiteljima.Miran izraz licaUprkos ratničkom stavu i vojničkom prikazu, lice Svetog Dimitrija na ikoni je često smireno i spokojno, &scaron;to simbolizuje njegovu veru, mir u srcu i predanost Bogu.Dodatni PrikaziPrikaz svetitelja sa atributima: Na nekim ikonama, Sveti Dimitrije je prikazan sa krstom u ruci, &scaron;to označava njegovo mučeni&scaron;tvo, po&scaron;to je stradao za veru.Prizor čuda i za&scaron;tite grada Soluna: Na ikonama je nekada prikazan i grad Solun, kako bi se podsetilo na njegovu ulogu za&scaron;titnika grada od neprijatelja.Ova ikonografija oslikava Svetog Dimitrija kao hrabrog za&scaron;titnika vere i simbola borbe za pravdu, a pravoslavni vernici ga po&scaron;tuju kao sveca koji &scaron;titi od zla i neprijatelja.Simboli Svetog DimitrijaSimboli Svetog Dimitrija Solunskog u ikonografiji i hri&scaron;ćanskoj tradiciji odražavaju njegovu ulogu za&scaron;titnika, borca za pravdu, i vernog mučenika. Evo ključnih simbola koji su najče&scaron;će povezani sa Svetim Dimitrijem i njihovih značenja:Mač ili KopljeMač i koplje su simboli njegove hrabrosti i borbe protiv zla. Sveti Dimitrije se često prikazuje kako drži mač ili koplje u ruci ili kako probada neprijatelja (obično paganskog kralja ili vođu varvara).Ovo simbolizuje njegovu borbu protiv neprijatelja hri&scaron;ćanstva i za&scaron;titu slabih, &scaron;to je u vezi sa njegovom vojničkom pro&scaron;lo&scaron;ću i dužno&scaron;ću.&Scaron;tit&Scaron;tit je simbol za&scaron;tite i odbrane. Kada je prikazan sa &scaron;titom, Sveti Dimitrije se predstavlja kao vojni za&scaron;titnik, kako vernika, tako i samog grada Soluna, koji je branio od neprijateljskih napada.&Scaron;tit označava i njegovu ulogu kao za&scaron;titnika ljudi i njihovih domova, kao i veru da će Bog za&scaron;tititi one koji mu se mole.KonjU ikonama gde je Sveti Dimitrije prikazan na konju, često u borbi sa neprijateljem pod nogama, konj simbolizuje ratničku snagu i pobedu nad zlom.Ovaj simbol takođe nagla&scaron;ava njegovu ulogu za&scaron;titnika grada i borca protiv nepravde, zla i paganstva.KrstNa mnogim ikonama, Sveti Dimitrije nosi krst, &scaron;to simbolizuje njegovo mučeni&scaron;tvo i odanost Hristu do smrti.Krst označava njegovu spremnost da pati i umre za svoju veru, kao i snagu njegove vere i hrabrosti.SolunNa ikonama, grad Solun je često prikazan u pozadini, jer je Sveti Dimitrije za&scaron;titnik ovog grada. Zbog toga se i naziva &quot;Solunski.&quot;Solun kao simbol u ikonama podseća na njegova čuda za&scaron;tite grada od osvajača i neprijatelja, &scaron;to ga čini jednim od najpo&scaron;tovanijih svetitelja u Grčkoj i na Balkanu.Odeća u vojničkom stiluSveti Dimitrije je često prikazan u vojničkoj odeći, &scaron;to ukazuje na njegov položaj vojnog zapovednika pre mučeni&scaron;tva. Ova odeća simbolizuje njegovu vojnu pro&scaron;lost i hrabrost, ali i njegovu predanost Bogu kroz odbranu vere.Vojnička odeća takođe simbolizuje njegovu borbu protiv zla i za&scaron;titničku ulogu koju ima za veru i narod.OreolKao kod svih svetitelja, oreol oko glave simbolizuje svetost i božansku prisutnost. Zlatni oreol kod svetitelja ukazuje na njihovu povezanost sa Hristom i rajskim carstvom.Kod Svetog Dimitrija, oreol dodatno simbolizuje njegovu ulogu kao duhovnog vojnika i za&scaron;titnika pravoslavlja.Neprijatelj pod nogamaNa ikonama gde Sveti Dimitrije probada neprijatelja (često paganskog kralja Licinija ili Kalojana), ovaj neprijatelj simbolizuje zlo, nepravdu, i opasnosti koje prete vernicima.Ovaj prikaz ukazuje na pobedu dobra nad zlom i simbolizuje za&scaron;titničku snagu svetitelja.Svi ovi simboli zajedno predstavljaju Svetog Dimitrija kao sveca za&scaron;titnika, vojnika vere, i mučenika za Hrista, čije čudo za&scaron;tite traje kroz vekove.Crkve i manastiri Svetog DimitrijaNekoliko manastira i crkava posvećenih Svetom Dimitriju &scaron;irom pravoslavnog sveta poznato je po svojoj istoriji, značaju za vernike i kulturnoj ba&scaron;tini. Evo nekih od najistaknutijih:1. Crkva Svetog Dimitrija u Solunu (Grčka)Ova bazilika u Solunu, poznata i kao Agios Dimitrios, jedno je od najvažnijih svetili&scaron;ta posvećenih svetitelju, jer je Sveti Dimitrije za&scaron;titnik Soluna. Smatra se da se u ovoj crkvi nalaze njegove mo&scaron;ti.Bazilika je sagrađena u 5. veku, a poznata je po relikvijama Svetog Dimitrija i veličanstvenoj arhitekturi. Ona je deo UNESCO-ve svetske ba&scaron;tine i privlači hodočasnike iz celog sveta, naročito tokom proslave praznika Svetog Dimitrija (Mitrovdana) 8. novembra.Foto: Sergii Figurnyi/Shutterstock2. Manastir Svetog Dimitrija u Markovom Manastiru (Makedonija)Manastir Svetog Dimitrija u blizini Skoplja osnovao je kralj Marko Mrnjavčević u 14. veku, po kojem je manastir poznat kao Markov manastir.Ovaj manastir poznat je po svom istorijskom značaju i freskama iz srednjeg veka. Predstavlja jedan od najlep&scaron;ih primjera srpske srednjovekovne umetnosti.3. Manastir Svetog Dimitrija (Srbija)U Srbiji postoji vi&scaron;e manastira i crkava posvećenih Svetom Dimitriju. Jedan od poznatijih je Manastir Divljana u blizini Bele Palanke. Smatra se da je osnovan u 14. veku i obnovljen tokom turske vladavine.Pored njega, manastiri i crkve posvećeni Svetom Dimitriju nalaze se i u mnogim drugim delovima Srbije, uključujući i gradove i sela gde je svetac po&scaron;tovan kao za&scaron;titnik doma i polja.4. Manastir Svetog Dimitrija u Mrzenici (Republika Srpska, Bosna i Hercegovina)Ovaj manastir u blizini Bijeljine poznat je po svojoj istoriji i arhitekturi, kao i po tome &scaron;to se svake godine na Mitrovdan ovde okuplja veliki broj vernika.Manastir je simbol verovanja i očuvanja tradicije Svetog Dimitrija među Srbima u ovom regionu.5. Crkva Svetog Dimitrija na Kosovu i Metohiji (Srbija)Na Kosovu i Metohiji postoji nekoliko hramova posvećenih ovom svetitelju, poput crkve u selu Suvi Do kod Kosovske Mitrovice, koja je veoma po&scaron;tovana među lokalnim pravoslavnim stanovni&scaron;tvom.Ovi hramovi simbolizuju veru, otpornost i značaj Svetog Dimitrija za pravoslavne vernike u ovom regionu.6. Hram Svetog Dimitrija u Novom Sadu (Srbija)Ova pravoslavna crkva u Novom Sadu je značajna za vernike u Vojvodini. Sagrađena je u 18. veku u baroknom stilu i predstavlja jedan od najvažnijih hramova posvećenih svetitelju u severnoj Srbiji.Hram je poznat po svojoj prelepoj arhitekturi i ikonostasu, kao i po kulturnom značaju za Novosađane.7. Crkva Svetog Dimitrija u Zemunu (Srbija)Jedna je od značajnih pravoslavnih bogomolja u Beogradu. Nalazi se na padinama Gardo&scaron;a, u istorijskom delu Zemuna, i ima poseban značaj za lokalnu zajednicu i pravoslavne vernike. Izgradnja crkve je počela 1874. godine, dok je bila deo Austrougarske monarhije, a zavr&scaron;ena je 1878. godine.Građena je u periodu kada je u Zemunu živela jaka srpska pravoslavna zajednica, i služila je kao jedan od ključnih duhovnih centara za Srbe tog područja.Foto: K.O.Photography/Shutterstock8. Crkva Svetog Dimitrija u Bukure&scaron;tu (Rumunija)U Bukure&scaron;tu, glavnom gradu Rumunije, postoji nekoliko crkava posvećenih Svetom Dimitriju, među kojima se ističe crkva Sf&acirc;ntul Dumitru. Ova crkva je vrlo po&scaron;tovana među rumunskim pravoslavnim vernicima i poznata po tome &scaron;to je stara nekoliko vekova.Svaka od ovih crkava i manastira posvećenih Svetom Dimitriju čuva posebne relikvije, ikone i freske koje podsećaju vernike na svetiteljevu ulogu za&scaron;titnika i borca za veru.Mo&scaron;ti Svetog DimitrijaMo&scaron;ti Svetog Dimitrija nalaze se u Crkvi Svetog Dimitrija u Solunu, Grčka. Ova crkva, poznata kao Agios Dimitrios, smatra se glavnim svetili&scaron;tem ovog svetitelja, koji je za&scaron;titnik grada Soluna.Mo&scaron;ti svetitelja sme&scaron;tene su u mermerni sarkofag unutar crkve i predstavljaju mesto hodoča&scaron;ća za vernike pravoslavne, kao i za druge hri&scaron;ćane &scaron;irom sveta.Posebno tokom Mitrovdana (8. novembra), veliki broj hodočasnika dolazi u Solun da bi se poklonio mo&scaron;tima i pomolio se Svetom Dimitriju za zdravlje, za&scaron;titu i pomoć.Običaji koje po&scaron;tujemo za krsnu slavi MitrovdanMitrovdan (8. novembar) je krsna slava koja se proslavlja u mnogim pravoslavnim domovima, posebno među Srbima. Ova slava je posvećena Svetom Dimitriju Solunskom, hri&scaron;ćanskom mučeniku i za&scaron;titniku pravoslavne vere. Pored tradicionalnog slavskog obreda, običaji na Mitrovdan imaju duboko simboličko značenje i usmereni su na očuvanje porodice, domaćinstva i verovanja.Evo nekoliko običaja koji su karakteristični za slavljenje Mitrovdana:1. Priprema slavskog obredaNa Mitrovdan se u crkvu obično nosi kolač (slavski hleb) i vino, gde sve&scaron;tenik obavi obred osvećenja. Kolač se potom nosi kući, gde ga domaćin lomi sa članovima porodice i ukućanima.Kolač se preliva vinom i, uz molitvu, lomi se u znak zahvalnosti svetitelju za za&scaron;titu i blagoslov porodice.2. Sveća i ikonaNa slavskom stolu nalazi se ikona Svetog Dimitrija i upaljena sveća, &scaron;to simbolizuje prisustvo svetitelja u domu. Sveća ostaje upaljena tokom celog dana i često je domaćin gasi tek po zavr&scaron;etku proslave.Veruje se da ikona i sveća donose za&scaron;titu domaćinstvu, a takođe podsećaju ukućane na važnost po&scaron;tovanja vere i svetitelja.3. Posna ili mrsna trpezaMitrovdan se obeležava u periodu kada nije u toku post, pa se slava može slaviti sa mrsnom trpezom. Ipak, ako Mitrovdan padne u sredu ili petak, trpeza mora biti posna.Na slavskom stolu obično se nalaze tradicionalna jela poput sarme, pečenja, kolača, slavskog kolača, vina i drugih specijaliteta u zavisnosti od toga da li je posna ili mrsna trpeza.4. Okupljanje porodiceSlava je prilika za okupljanje porodice, prijatelja i kom&scaron;ija. Pravoslavna slava je prilika za duhovno okupljanje i podsećanje na vrednosti porodice i tradicije. U Srbiji postoji i verovanje da na Mitrovdan ne treba grditi decu, koliko god da su pogre&scaron;ila, jer će navodno onda cele godine biti nesta&scaron;na.Prijatelji i kom&scaron;ije dolaze na slavu donoseći simbolične poklone, i često se nazdravlja u čast svetitelja.5. Molitve i odavanje po&scaron;tovanja precimaPre početka gozbe, domaćin se sa porodicom i gostima pomoli Svetom Dimitriju, zahvaljujući mu na za&scaron;titi doma i moleći za zdravlje i napredak svih članova porodice.Običaj je da se priseti i pomena predaka, posebno onih koji su slavili ovu slavu pre domaćina.6. Verovanja o MitrovdanuVremenske prognoze: Na Mitrovdan postoji verovanje da vreme predviđa kakva će biti zima. Ako je na Mitrovdan hladno ili pada sneg, veruje se da će zima biti o&scaron;tra i duga. Ako je vreme sunčano i blago, zima će biti kraća i blaga.Za&scaron;tita od zlih sila: Veruje se da molitve i sveća na slavskom stolu na Mitrovdan &scaron;tite dom od zlih sila i negativne energije. Sveti Dimitrije je, u narodnom verovanju, borac protiv neprijatelja, pa se smatra da &scaron;titi dom i porodicu od opasnosti.7. Dobrodo&scaron;lica i ljubaznost prema gostimaNa dan slave važno je da domaćin bude ljubazan i gostoprimljiv. Mitrovdan se smatra danom kada se neguje mir i zajedni&scaron;tvo, te je domaćin dužan da srdačno dočeka sve goste.8. Običaj obeležavanja kraja poljoprivrednih radovaU pro&scaron;losti, Mitrovdan je u Srbiji obeležavao kraj poljoprivrednih radova i početak pripreme za zimu. Verovalo se da se tada zavr&scaron;avaju poslovi na polju i kreće zimski odmor, &scaron;to je običaj koji se vezuje za ruralne predele.Ovi običaji i rituali ukorenjeni su u tradiciji i predstavljaju po&scaron;tovanje prema Svetom Dimitriju kao za&scaron;titniku i svetitelju kojem se vernici obraćaju za pomoć i blagoslov.Da li je Mitrovdan posna slava?Na Mitrovdan, post se drži samo ako praznik pada u sredu ili petak. U tom slučaju, trpeza je posna, jer su to dani u kojima pravoslavni vernici tradicionalno poste. Ako Mitrovdan padne bilo kog drugog dana u nedelji, slavska trpeza može biti mrsna, pa se služe tradicionalna jela bez ograničenja u vezi sa mesom ili mlečnim proizvodima.Ako Mitrovdan padne u sredu ili petak &ndash; posti se, i trpeza je posna.Ako padne u bilo koji drugi dan &ndash; trpeza je mrsna, i nije obavezno postiti.Mitrovdan ne spada u strogo zapovedne postne dane u crkvenom kalendaru, pa je ovo pravilo postavljeno da se po&scaron;tuju osnovni postni dani srede i petka, a ne specifično zbog samog praznika.

DANAS JE MITROVDAN, a ovo su OBIČAJI koje puštuju svi vernici - posebno se odnose NA DECU! Okupljanje porodice je vrlo važno, a u šta još verujemo?

Komentari (0)

Najčitanije

"MasterChef Srbija" u NOVOM TERMINU: Najpopularnije kulinarsko takmičenje je na programu TV Prva i subotom od 21.00!

„Ovo je nešto što ću sigurno da pamtim“; Mihajlo otvorio dušu o učešću u MasterChef Srbija

Ovo su FINALISTI treće sezone "MasterChef Srbija"

DNEVNI HOROSKOP ZA ČETVRTAK 19. JUN: Vodolija dobija dobre vesti iz INOSTRANSTVA, Vage treba da slušaju sebe, Bikovi previše razmišljaju

Romansa sa najboljim prijateljem, obaranje s nogu... Kakvu LJUBAV priželjkujete na osnovu vašeg MESECA ROĐENJA